مشکلات رایج املایی و راهکارهای رفع آن ها

در این پست سعی خواهم کرد تا شما را با مشکلات رایج املایی و راهکار های رفع آن ها آشنا کنم.

 

1 –مشکل آموزشی

اولین مشکلی که به آن می پردازم مشکل آموزشی است.

این مشکل یکی از رایج ترین مشکلاتی هست که حتی در پایه های بزرگتر نیز به چشم می خورد.در این نوع مشکل دانش آموز در انتخاب صحیح حروف دچار مشکل می شود.برای مثال کلمه ی ظلم به شکل زلم نوشته می شود.همانطور که مشخص است با توجه به وجود شکل های مختلف برای حرف ز ،دانش آموز دراینجا در انتخاب شکل صحیح حرف (ز) دچار مشکل شده است.

راهکار های پیشنهادی جهت رفع این مشکل:

- مطالعه و تمرین درس قبل از املا

- جمله سازی با کلماتی که بدین صورت در املا غلط نوشته شده است.

- دانش آموز آن حروفی که در کلمه غلط نوشته است را با یک رنگ دیگری بنویسد. تا شکل آن حرف در ذهن دانش آموز بماند.مثلا ظلم

- استفاده از معنی و هم خانواده ی کلمات : ظلم ، مظلوم، ظالم

- استفاده از کارت کلمات دست ساخته

 

2 – مشکل شنیداری

مشکل دیگری که دانش آموزان با آن روبه رو هستند مشکل عدم شنیدن صحیح کلمه می باشد.این امر ممکن است دلایل مختلفی از جمله شلوغی کلاس، صدای آرام یا مبهم معلم، یا شبیه بودن صدای کلمات باشد.در این حالت دانش آموز کلمه را ناقص یا به شکل دیگری می نویسد.

مثال :

در صورت شلوغی کلاس، صدای آرام یا مبهم معلم ممکن است چنین اشتباهاتی صورت گیرد: هستن به جای هستند.

در صورت شبیه بودن صدای کلمات ممکن است چنین اشتباهاتی اتفاق بیفتد : شمبه به جای شنبه.

 

راهکار های پیشنهادی جهت رفع این مشکل:

- ایجاد سکوت و نظم در کلاس

- استفاده از املای ساکت : این املا بدین صورت است که معلم املا را کاملا آرام می گوید.همچنین هر جمله را فقط یک بار بیان می کند، بنابراین دانش آموزان باید کاملا ساکت باشند تا صدای معلم را بشنوند .این تمرین موجب تقویت تمرکز و قدرت شنیداری دانش آموزان می شود.

- آموزگار املا را با صدای رسا و واضح بیان کند.مخصوصا آخر هر کلمه را واضح بیان کند.

- به دانش آموزان توصیه کنید تا زمانی که کلمه را به درستی متوجه نشدند از معلم درخواست کنند کلمه را دوباره بازگو کند.

 

3 – استفاده ی نادرست از او به جای ( -ُ )

یکی دیگر از رایج ترین مشکلات کلاس های اول و دوم این است که دانش آموز به جای اینکه ( -ُ ) بگذارد (و) می گذارد.

مثال: دوروست به جای دُرست.

این مشکل از دو جا می تواند نشات بگیرد:

1 – وجود اُ استثنا

2 – عدم تشخیص و تفکیک صدای اُ با او

 

راهکار های پیشنهادی جهت رفع این مشکل:

ابتدا باید کاملا صدا های اُ و او در منزل تمرین شود تا دانش آموزان به راحتی این دو صدا را از هم تفکیک کنند.سپس به دانش آموز توضیح دهید هر جا که صدای ( -ُ ) می شنود فقط با ( -ُ ) باید بنویسد مگر در بعضی از کلمات که با اُ استثنا نوشته می شوند مانند خورشید.

بنابراین بهتر است کلماتی را که اُ استثنا دارند را مانند راهکار های مشکل اول که قبلا بیان شد، تمرین کند .

 

 

4 – جدا نویسی

دراین نوع مشکل دانش آموز حروف تشکیل دهنده ی کلمات را جدا می نویسد. مانند : گفت ند به جای گفتند یا می ز به جای میز

راهکار های پیشنهادی جهت رفع این مشکل:

چون علت این امر یاد نگرفتن صحیح حروف آخر و غیر آخر می باشد،بنابراین کافیست حروف آخر و غیر آخر را به کودک یاد آوری کرده و توضیح دهیم که هرگز در وسط کلمه حالت آخر حرف نمی آید.

مثال : ب دو حالت دارد: (بـ) و (ب ) بـ (ب غیر آخر) ، ب (ب آخر)

حال مثلا در صورتی که مبارز به شکل (مب ارز) نوشته شود باید توضیح دهیم چون ب در وسط است بنابراین نباید از ب آخر در وسط کلمه استفاده کند.

 

5 – استفاده از ـه به جای (-ِ)

گاهی اوقات پیش می آید که دانش آموز موقع ارتباط دو کلمه به جای استفاده از ( -ِ ) از (ـه) استفاده می کند.

مثال : حرمه امام به جای حرمِ اِمام

علت این امر این است که بعضی از کلمات در آخرشان دارای صدای (-ِ) به شکل (ـه) هستند مانند: نامه

بنابراین موقعی که می گوییم (حرمِ) اینطور احساس می کند که باید به شکل حرمه بنویسد.

راهکار های پیشنهادی جهت رفع این مشکل:

یک از راهکار های آسان این است که به کودک بگوییم وقتی دو کلمه ی مجزا را می خواهیم به هم ربط دهیم اگر در پایان کلمه ی اول صدای (اِ) شنیدیم فقط باید از (-ِ) استفاده کنیم زیرا بعد از کلماتی که به ـه ختم می شود (یِ) می شنویم . مانند نامه یِ خوب

به این مثال توجه کنید: گلِ قرمز

در این مثال بعد از کلمه ی اول که گل است صدای (-ِ) می شنویم.بنابراین باید از ( -ِ ) به جای ـه استفاده کنیم.

 

راهکار بعدی این است که به کودک بگوییم وقتی شک دارد حرمِ امام درست است یا حرمه امام، به خودش بگوید آیا کلمه ی اول به تنهایی معنی می دهد یا خیر.مثلا در حرمِ امام باید ببیند اگر حرمه بنویسد، آیا به تنهایی معنی می دهد؟ در صورتی که جواب منفی است پس بنابراین حرمِ درست است نه حرمه.اما به هرحال راهکار اول بیشتر توصیه می شود زیرا ممکن است با این روش دانش آموز بعضی اوقات دچار مشکل شود:

مثال : نامِ زیبا . در این جا ممکن است بنویسد نامه زیبا و چون نامه به تنهایی معنی می دهد بنابراین ممکن است دچار اشتباه شود.

 

6 – جا انداختن حروف

در این مشکل دانش آموز حروفی از کلمه را جا می اندازد.

مثال : نست به جای نیست

 

راهکار های پیشنهادی جهت رفع این مشکل:

بهتر است تا زمانی که دانش آموز به تسلط کامل برسد، از طریق صداکشی دقیق کلمات با انگشتان دست جمله هارا بنویسد.با این روش احتمال جا انداختن حروف کم می شود.

مانند : بـ یـ سـ ت بیست

 

7 – جا به جا نوشتن حروف یک کلمه :

در این مشکل دانش آموز ترتیب حروف کلمات را رعایت نمی کند.

مثال : بسیت به جای بیست

 

راهکار های پیشنهادی جهت رفع این مشکل:

می توان از راهکار مشابه جا انداختن حروف استفاده کرد. بدین شکل که تا زمانی که دانش آموز به تسلط کامل برسد ،از طریق صداکشی دقیق کلمات با انگشتان دست جمله هارا بنویسد.با این روش شیوه به ترتیب حروف هر انگشت کلمه را می نویسد.

مانند : بـ یـ سـ ت بیست

 

8 - عدمانتخاب درستخوا استثنا و خا ساده

 

در این مشکل دانش آموز نمی داند که باید از خوا استثنا استفاده کند یا خا ساده.

 

راهکار های پیشنهادی جهت رفع این مشکل:

به دانش آموزان توضیح دهید که فقط 4 کلمه ( خواهر ، خواب، می خواهد، خواندن)و مشتقات آن ها خوا استثنا دارند بقیه با خا معمولی نوشته می شود.

در تصویر زیر مشتقات 4 کلمه نوشته شده است:

 

در صورتی که مشکلات و راهکار های دیگه ای که خیلی رایج است در ذهن شما است، لطفا در قسمت نظرات سایت برای ما ارسال کنید.

 

برای آشنایی بیشتر با اختلالات دیکته نویسی و راهکار های درمان آن ها پیشنهاد می کنم از فایل زیر حتما بازدید کنید:

 

دانلود پاورپوینت اختلالات دیکته نویسی دکتر مصطفی تبریزی